Inleiding
Stamvader Edmundus Franciscus de Ponti trad op 14 augustus 1682 in Helden (Limburg) in het huwelijk met Elisabeth Claessens. Hun nakomelingen woonden daar meer dan drie generaties. Vervolgens was Venray de woonplaats van veel generaties De Ponti.
Meester Theo de Ponti werd op 17 december 1884 in Oerle (gemeente Venray) geboren. Zijn vader was daar hoofd van de school. Nadat Theo in 1903 als onderwijzer was afgestudeerd aan de normaalschool in Venray, werd hij benoemd in Siebengewald. In het pension waar hij woonde, leerde hij zijn latere echtgenoot Stina Rutten kennen. In 1910 behaalde Theo in Arnhem de hoofdakte en kreeg hij een aanstelling in Maashees. Op 15 november 1913 werd hij benoemd als onderwijzer met hoofdakte aan de openbare lagere school (aan de Schoolstraat) in Didam. In de vergadering van 14 juni 1916 benoemde de gemeenteraad van Didam meester Theo De Ponti tot hoofd van de openbare school in Dijk. Enkele maanden later droegen de Dijkse kinderen, die in Didam naar school gingen, het lichte, weinig kostbare, huisraad ’s avonds na schooltijd in processie van de Spoorstraat (waar de meester toen woonde) naar de nieuw gebouwde hoofdenwoning aan de Smallestraat in Dijk. De parochie Dijk was toen nog maar enkele jaren oud en werd vanaf 1921 Nieuw-Dijk genoemd. Theo de Ponti en Stina Rutten (Moeke) trouwden in 1910. Zij kregen negen kinderen waarvan er een op jonge leeftijd overleed.
De kinderen van Theo en Stina de Ponti-Rutten
| Voornamen | Roepnaam | Geboren | Gehuwd met |
| Bernardus G.W. | Ben | 15-01-1912 | |
| Petronella M.F. | Nel | 23-03-1913 | Frans Bekkers |
| Wilhelmina A.H. | Miny | 14-07-1914 | Willem Dellepoort |
| Catharina J. | Toos | 31-03-1916 | ongehuwd |
| Huberdina M. | Dinie | 1918-1919 | |
| Huberdina M. | Diny | 10-12-1919 | Pieter Adema |
| Mathias G. | Thijs | 13-04-1921 | ongehuwd |
| Christina A. | Stien | 23-10-1923 | Jan Broeksteeg |
| Theodorus M.B. | Ted | 26-12-1926 | ongehuwd |
Thijs was de eerste priesterzoon van de parochie Nieuw-Dijk. Hij werd in 1949 tot priester gewijd. Ben, Toos en Ted gingen – net als hun vader – in het onderwijs werken.
Sociaal betrokken
Al spoedig kenden de Dijkse mensen het doorzettingsvermogen van de meester. Hij stond aan de wieg van praktisch alle verenigingen in het kerkdorp. Wethouder Toon Som noemde hem de burgemeester van Nieuw-Dijk. Zijn schoolhoofdenwoning aan de Smallestraat was het adres waar in de loop der jaren honderden Nieuw-Dijkse ingezetenen aanklopten als ze in moeilijkheden zaten in zaken als belastingen, uitkeringen, sociale bijstand, vrijstelling militaire dienstplicht en kostwinnersvergoeding. Hij schroomde niet om het recht tot in Den Haag te gaan halen. De portiers van de Haagse departementen herkenden meester De Ponti al op grote afstand vanwege zijn veelvuldig bezoek. Meester De Ponti nam meestal ook plaats in het bestuur; sterker nog, hij was het bestuur. Opgericht op zijn initiatief werden onder andere de voetbalvereniging NDV (later gewijzigd in NDC) en voetbalvereniging Sprinkhanen. Ook trok hij de kar in de beginjaren van schutterij St. Antonius en muziekvereniging DES. Tevens organiseerde hij Sinterklaas- en Koninginnefeesten voor de jeugd. Daarnaast was hij dirigent van het kerkkoor en was hij de stuwende kracht bij de afdeling van de R.K. Staatspartij, later bekend als K.V.P. Hij deed veel en goed werk bij de ziekenzorg, later bekend als het Wit – Gele kruis. De jaarlijkse contributie bedroeg 1 gulden; het ophalen hiervan was een echt De Ponti-bedrijf. Meester De Ponti nam de buitengebieden zoals Didam, Loil en Greffelkamp voor zijn rekening en de kinderen deden vervolgens de rest. Tevens was de meester de grote drijfveer bij Onderlinge Hulp. Dit was een verzekering tegen ziekenhuis- en operatiekosten.
Afscheid als hoofd van de school
In 1950 nam hij afscheid als hoofd van de school in een druk bezochte receptie in het schuttersgebouw. Hij verliet de diensthoofdenwoning F 43 (Smallestraat 39) en vertrok naar de nieuw gebouwde woning F 50 I (Smallestraat 36). Het verlaten van de school betekende nog niet het einde van zijn werk als ‘ombudsman’. Hij bleef zitting houden in de Commissie tot Wering van Schoolverzuim in de gemeente Didam.
Onderscheiden
Op nieuwjaarsdag 1954 speldde pastoor Van Gendt meester De Ponti het gouden kruis Pro Ecclesia et Pontifice op zijn borst. Dit is een pauselijke onderscheiding voor het vele werk ten dienste van de Rooms Katholieke kerk. In december 1958 werd aan hem de gouden eremedaille van de gemeente Didam uitgereikt.
In 1960 werd het feit herdacht dat hij veertig jaar secretaris was van de Commissie tot Wering van Schoolverzuim. In 1969 vertrokken meester en moeke De Ponti naar het bejaardenhuis, gevestigd in het Albertusgebouw in Didam. Daar werd de diamanten bruiloft gevierd tijdens een plechtige heilige mis in de kapel waarbij zoon Thijs de voorganger was. De laatste levensdagen bracht het echtpaar door in zorgcentrum Kelsehof in Didam.
Bronnen:
- J.A.B. Beursken, Nieuw-Dijk van A tot Z, 1911-2011 (Duiven 2011)
Foto’s van Marijke Dellepoort, Zevenaar
