De WALD-spelling
Voor het algemene schrijven in het Achterhoeks en Liemers dialect wordt de WALD-spelling gebruikt. WALD staat voor het Woordenboek van de Achterhoekse en Liemerse Dialecten, dat ooit onder leiding van dr. Lex Schaars, de dialectoloog van het toenmalig Staring Instituut, is ontwikkeld. De Oudheidkundige Vereniging Didam heeft zich net als alle andere oudheidkundige verenigingen in de regio uitgesproken voor het hanteren van de WALD-spelling als de uniforme spelling van ons dialect.
De WALD-spelling heeft de volgende klinkers: aa, a, ae, ee, e, i, ie, u, uu, ao, oo, o, äö, ö, eu, oe. Er zijn overeenkomsten met het Nederlandse systeem, echter de ae, ao, äö en ö wijken af, omdat deze klanken niet in het Nederlands voorkomen. De medeklinkers zijn in de WALD-spelling hetzelfde als in het Nederlands. Wat opvalt aan deze spelling is dat er een onderscheid gemaakt wordt tussen de ó en ò.
Ook wordt er onderscheid gemaakt tussen korte en lange klanken (met een dubbele punt), waaraan te zien is dat de spelling voor een woordenboek is ontwikkeld. Een lange klank wordt via de WALD-spelling met een dubbele punt aangegeven. Bijvoorbeeld: een kip is een ‘tuut’ (korte klank) en een claxon klinkt als tuu:t (lange klank). Net als Die:m. In de WALD-spelling komen het weglaten van de e in -en (lopen: wordt ‘loopn’) en voluit schrijven van -en (lopen) naast elkaar voor. In de Liemers bestaat daarnaast het weglaten van de -n (lopen wordt lope).
De uitgangspunten van de WALD-spelling leest u in bijgevoegd document uit 1985.